Жаңалық - Әлем жаңалықтары

новость от 22.11.2020

Су ресурстары үшін күрес
Қазіргі уақытта Орталық Азияда су ресурстары үшін күрес жүріп жатыр. Бұл майдандағы басты күрескер – Қытай. Аспан империясындағы су ресурстары біркелкі бөлінбеген. Қазіргі қорлар 18 миллион азаматты сумен қамтамасыз етуге әрең жетеді. Ал қазірдің өзінде Шыңжаңда 20 миллионнан астам адам тұрады.
Қазақстан мен Қытай 20-дан астам трансшекаралық су көздерін бөліседі. Ең ірілері – Ертіс және Іле өзендері. Бұл өзендердің шамамен 70%-ы ҚХР аумағында қалыптасады.
Қазірдің өзінде Қытай Ертістен өз қажеттілігі үшін кемінде үш текше шақырым ағынды суды алады (25%). Сарапшылардың болжамына сәйкес, уақыт өте келе олардың көлемі тек өседі: 2030 жылы – 8 текше км-ге дейін (66%), 2040 жылы – 10 текше км-ге дейін (83%), 2050 жылға қарай - 11,5 текше км-ге дейін (95%). Нәтижесінде Ертіс арнасының қазақстандық бөлігі батпақтар мен тоқырап жатқан сулар тізбегіне айналады, бұл елге орасан зор экологиялық және экономикалық зиян келтіреді.
Сондай-ақ Қытайда Іле өзенінің басында гидроэлектростанциялар (бүгін кемінде 130) және су қоймалары (13) белсенді түрде салынуда. ҚХР-дың бақылаусыз су алуы Балқаш көлінің таязданып, мүлдем жойылып кетуіне әкелуі мүмкін. Алынған тұз айналасында жүздеген шақырымға желмен ұшып, аймақтың бүкіл экожүйесіне орасан зор зиян келтіреді.