Жаңалық - Компания жаңалықтары

"Су ресурстары-Маркетинг" ЖШС орталық диспетчерлік қызметіне күн сайын жеке және биік секторлардан кәріз желілерінің бітелуге байланысты шағымдар түседі. Су бұру жүйелеріне қызмет көрсететін мамандар хабарламаларға жедел әрекет етеді және бітелулерді жою бойынша іс-шаралар жүргізеді.

Мамандар атап өткендей, тұрғын үй секторындағы кәріз бітелуінің негізгі себебі қаланың кейбір тұрғындары желіге тастайтын тұрмыстық қоқыс. Бұл гигиеналық заттар, қатты тұрмыстық қалдықтар, жануарлардың қалдықтары және т.б. Кәріз желісінеде бұл қоқыс құбырдағы кептелістің пайда болуына себеп болады. Кейіннен желіге шамадан тыс жүктеме пайда болып,, жер бетіне ағынды сулардың төгілуі пайда болады. Бұл жағымсыз иіс пен антисанитария, тұрғын үй массивтері мен жертөлелерді су басу! Бітелуге байланысты үлкен апаттарға алып келеді.

Көп қабатты үйлерде проблемалар көбінесе жертөлелердегі кәріз желілерінде пайда болады. Олардың пайдалану жарамдылығы үшін үйдің тұрғындары жауап береді. Көпқабатты үйлерде өзін-өзі басқару органдары құрылуы керек, оның функцияларының бірі үй тұрғындарымен кәріз желісін пайдалану ережелерін сақтау қажеттілігі туралы түсіндіру жұмыстары болып табылады. Өйткені, егер жертөледе апат орын алса, онда қолайсыздық пен жағымсыз иістен бөлек, тұрғындардың қаржысына да соққы береді! Сонымен қатар, өзін-өзі басқару органдары үй ішіндегі инженерлік инфрақұрылымға қызмет көрсететін сервистік компаниялармен келісімшарттар жасасуы керек. Алайда ескі тұрғын үй секторы мен көп қабатты үйлерде нақты жұмыс істейтін өзін-өзі басқару органдары жоқ.

"Су ресурстары-Маркетинг" ЖШС кәріз желілеріндегі бітелулермен күресу бойынша шаралар қабылдауда.  Қарапайым, бірақ тиімді әдістердің бірі-арнайы қоқыс жинағыштарды орнату. Бұл торлар көп қабатты тұрғын үйлерден ағынды суларды ағызатын құбырларға орнатылады. "Су ресурстары-Маркетинг" ЖШС кәріз желілеріне қызмет көрсету бөлімінің қызметкерлері проблемалық орындарға талдау жүргізіп, бітелулер жиі болатын орындарды анықтады. Дәл сол жерде қоқыс жинағыштар орнатылады. Бірақ мұндай күтімді тек сумен жабдықтаушы кәсіпорын ғана көрсетпеуі керек, үй ішіндегі кәріз желілеріндегі проблемалардың алдын алу үшін тұрғындардың өздері кәрізді пайдалану ережелерін сақтауы керек және дәретханаға түрлі қоқыстарды тастамауы керек!

Кәріз жүйесінің функционалдығына тағы бір қауіп майлар! Әрбір үй шаруасындағы әйел ас үй раковинасының бітелуіне тап болды және мәселені шешу үшін сантехникті шақырды. Тазарту кезінде олардан қатып қалған майдың бөліктері төгіледі, бұл бітелуге әкеледі. Енді бұл мәселені кеңейтіп, күн сайын майдың көп мөлшері төгілетін орталық кәріз желілерінде не болып жатқанын елестетіп көріңіз.

"Су ресурстары-Маркетинг" ЖШС менеджері Ирина Казаринова

  "Коллекторлар маймен толып кетеді, олардың өткізу қабілеті төмендейді – диаметрі азаяды, нәтижесінде коллектор толып кеткен кезде шүмектер басталады. Сондықтан қоғамдық тамақтандырушыларда майларды жинауға арналған жергілікті тазарту қондырғылары және осы қызмет түріне лицензиясы бар мамандандырылған ұйыммен оларды кәдеге жарату шарты болуы керек

Кәріздегі май кәріз желісін тазартуға айтарлықтай материалдық және адами ресурстарды жұмсауға мәжбүр болған қызметтерге ғана емес, проблемалар туғызады. Кейбір жағдайларда қоғамдық тамақтану орындары орналасқан көпқабатты үйлердің тұрғындары зардап шегеді. Май бітелуіне байланысты жертөле бөлмелері су астында қалады. Өз тарапынан "Су ресурстары-Маркетинг" ЖШС әкімшілігі орталықтандырылған кәріз желісіне май төгу мәселесін шешу үшін қажетті шараларды қабылдауда.

"Су ресурстары-Маркетинг" ЖШС бас заңгері Дінмұхаммед Оңғар

"Қазіргі уақытта Шымкентте 900-ге жуық қоғамдық тамақтану орындары жұмыс істейді. Оның 272-сінде май тұзақтары орнатылмаған немесе тиісті режимде жұмыс істемейді. Осы қоғамдық тамақтану орындарының иелеріне, "Су-ресурстар-Маркетинг" ЖШС заң бөлімінің қызметкерлері жергілікті тазарту құрылыстары мен май ұстағыштарды орнату қажеттілігі туралы хабарлама таратады, себебі бұл сарқынды суларды қабылдаудың техникалық шарттары мен ережелерінің талабы болып табылады».

Өнеркәсіптік ағынды сулар да коллекторлар үшін де қауіпті. Әрбір кәсіпорын өз қызметінде белгілі бір өнімді алу кезінде суды пайдаланады. Нәтижесінде белгілі бір ластаушы заттарды тасымалдайтын ағынды сулар пайда болады. Бұл ағынды суларды орталық кәрізге ағызу "ағынды суларды қабылдау ережелерімен" реттеледі. Ағызу кезінде сарқынды суларды қабылдау талаптарын бұзатын кәсіпорындар "ҚР Экологиялық кодексіне" сәйкес жергілікті тазарту құрылыстарын орнатуға міндетті. Бірақ тәжірибе көрсеткендей, барлық өнеркәсіптік кәсіпорындар бұл талаптарды орындауға ұмтылмайды, нәтижесінде Шымкент қаласының коммуналдық инфрақұрылымына орасан зор залал келтіріледі.

"Су ресурстары-Маркетинг" ЖШС менеджері Ирина Казаринова.

 "кәріз желісіне кіретін ластану көрсеткіштерден асып кетсе, олар желінің өзіне үлкен зиян келтіреді. Дренаждық желілердің жұмыс уақыты қысқарады, өйткені қышқыл және сілтілі орта, ауыр металдардың болуы мұның бәрі олардың бұзылуына әкеледі. Температуралық нормалардан асатын ыстық ағындар, булану да кәріз желілерінің , құдықтардың және тіпті ішінен шіріп кете бастаған құдықтардың люктерінің бұзылуына ықпал етеді, өйткені тазартылмаған ағынды сулар агрессивті орта жасайды".

Өнеркәсіптік сарқынды сулардағы зиянды заттар концентрациясының асып кетуін анықтау үшін "Су ресурстары-Маркетинг" ЖШС сынақ зертханасының қызметкерлері арнайы бақылау құдықтарында сынамалар алып, талдаулар жүргізеді. Мамандар Шымкентте өнеркәсіптік сарқынды сулардың қолданыстағы нормалар мен талаптарға сәйкестігінде проблема бар екенін және кәріз желілеріне айтарлықтай қауіп төндіретінін айтады.

"Су ресурстары-Маркетинг" ЖШС сынақ зертханасының жетекшісі Әлия Мираманова.

 "бүгінгі таңда өндірістік ағынды суларды тазарту сияқты мәселе ерекше маңызға ие болды. Бұл ұзақ және күрделі технологиялық процесс, онда адам денсаулығы мен экологиялық ортаға тікелей қауіп төндіретін әртүрлі қоспалар жойылады, сонымен қатар дренаж жүйесіне әсер етеді және коллекторлардың бітелуі мен екпініне ықпал етеді. Сондай - ақ, ағынды сулардың жоғары температурасы су бұру желілерінің инженерлік конструкцияларына, қатты жағымсыз иіс пен улы қосылыстардың пайда болуына теріс әсер етеді, нәтижесінде апаттық жағдайлар мен қоршаған ортаға теріс әсер етеді".

"Су ресурстары-Маркетинг" ЖШС балансындағы су бұру жүйелерінің тозуы 77% - ға жеткен. Осыны ескере отырып, зиянды заттардың көрсеткіштерінен асып түсетін өнеркәсіптік ағындардың коллекторлардың жай-күйіне әсері ерекше мәнге ие болады. Және қазірдің өзінде тозған кәріз желілерінің бұзылуын тездетеді.

"Су ресурстары-Маркетинг" ЖШС менеджері Ирина Казаринова.

 "Ағынды суларды орталық кәрізге қабылдау ережелері бар, онда нені және қандай мөлшерде төгуге болатындығы және кәріз коллекторларына төгуге болмайтындығы туралы айтылады. Өндірістері бар кәсіпорындарда тазарту қондырғылары болуы керек. Осы Ағынды суларды қабылдайтын кәсіпорындар жергілікті тазарту қондырғыларын орнату үшін осы шарттардың орындалуын талап етуі керек. Нормативтік құжаттарға сәйкес, осы талаптарды орындамаған жағдайда белгілі бір шаралар қабылдау қажет".

Кәріз жүйесіне ғана емес, тазарту қондырғыларының кешеніне де қауіп төндіретін тағы бір мәселе мал союмен байланысты. "Су ресурстары-Маркетинг" ЖШС кәріз желілеріне қызмет көрсету бойынша жұмыскерлер ұсақ мал сату және оны сою жүргізілетін объектілер бойынша рейдтік іс-шаралар өткізеді. Рейдтердің мақсаты кәріз желісіне ағынды сулардың талаптарын бұзушылықтарды анықтау.     

"Су ресурстары-Маркетинг" ЖШС менеджері Ирина Казаринова.

"Кәріз коллекторларына толық қанды төгуге жол берілмейді! Үй иесі етті кастрюльге қайнатқанда, көбіктің үлкен қабаты көтеріліп, пайда болады – бұл қан. Елестетіп көріңізші, бұл қан бізге келді, метантенкке кірді, онда қыздыру процесі жүреді. Көбік жоғарыға көтеріледі, газдың шығуына жол бермейтін үлкен қабат пайда болады. Метантенкада нағыз цунами басталады, ішіндегі май жай тербеледі. Мұның бәрі ауыр апатқа әкелуі мүмкін, бұл жабдықтың дұрыс жұмыс істемеуі, шөгінділерді қайта өңдеу ережелерін бұзу".  -деп түсіндірді

Шымкенттің барлық шайынды сулары тазарту құрылыстарының кешеніне түседі. Оларды тазартудың бірінші кезеңі – механикалық. Қабылдау камерасында арнайы жабдықтың көмегімен ағынды сулардан кәрізге түсетін заттар шығарылады. Суретте шымкенттіктер су бұру жүйелерін қоқыс құбыры ретінде жиі қолданатындығы айқын көрсетілген.

шөгінділерін өңдеу цехының бастығы Игорь Хасанов.

 "құрылым торлармен жабдықталған, олар үлкен және кіші қоқыстарды ұстауға, яғни оны ағынды сулардан шығаруға арналған".

Ағынды сулардан алынған қоқыс трактор арбаларына жиналады. Олардың көлемі 4 текше метр. Мамандардың айтуынша, толық арбаны алу үшін тек 3 күн қажет. Яғни, қоқыс ағынды суларды тазарту қондырғыларының кешеніне ағады. Бұл ағынды суларды тазарту қондырғыларының жұмысына теріс әсер етеді.

 "Мұнда келмейтін нәрсе: памперстер, жастықшалар, құлақ таяқшалары және басқа да тұрмыстық қоқыстар. Кейбір ұсақ фрагменттер жабдыққа түседі, бұл ерте тозуға әкеледі. Яғни, сорғылар пластикалық бөліктермен бітеліп қалады, бұл олардың істен шығуына әкеледі. Нәтижесінде тазарту құрылыстары кешенінің әкімшілігі жаңа жабдықты жөндеуге және сатып алуға қосымша қаражат бөлуге мәжбүр", - деп түсіндірді маман.

Кәріз және ағынды суларды тазарту кешені үшін тағы бір үлкен проблема бар. Бұл құм. Шымкенттің кәріз-тазарту құрылыстарының кешеніне түсетін ағынды суларды механикалық тазарту 3 кезеңнен тұрады. Олардың бірі құмды ұстау. Биологиялық тазартуды бастамас бұрын ағынды сулардан алып тастау керек.

 " жауын-шашын, қардың еруі, барлық еріген су, жолдар мен тротуарлардан кәрізге түсіп, осында – тазарту құрылыстарының кешеніне келеді. Құм тұзақтары күшейтілген режимде жұмыс істейді, жабдықтың мерзімінен бұрын тозуы орын алады, бұл кәсіпорынның қосымша шығындарына әкеледі", - деді КОС шөгінділерін өңдеу цехының бастығы Игорь Хасанов.

Құмның артық түсуіне байланысты құм тұзақтарындағы жабдықтың тозуынан бөлек, биогаз қондырғысының қызметіне қауіп бар. Бұл күрделі жабдықты жөндеу жұмыстары айтарлықтай еңбек және қаржылық шығындарға әкеледі.

"құм тұзақтарына үлкен жүктеме болған кезде олар кіріс көлемін жеңе алмайды, өйткені олар тұрмыстық ағынды суларды тазартуға арналған, бірақ жаңбыр суын қабылдауға тура келеді. Яғни, құм мөлшері артық, бұл тұрмыстық ағынды суларда болмайды! Сондықтан құмның белгілі бір бөлігі бастапқы тұндырғыштарға түседі, ал сол жерден шөгінділермен бірге метантенкаларға түседі. Нәтижесінде метантенктердің төменгі бөлігі қатып қалады, оларды мерзімінен бұрын тазалау керек, бұл миллиондаған шығындар", - деді Игорь Хасанов.

Мамандар Шымкентке нөсер жауынының кәрізі және тиісті тазарту құрылыстары қажет деп санайды. Бұл бірнеше оң әсер береді, соның ішінде кәріз желілеріне жүктемені азайту, кәріз-тазарту құрылыстарының кешені және қала үшін суармалы су резервтерінің пайда болады.

Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстан халқына Жолдауында елімізде инфрақұрылымдық дағдарыс туындағанын айтты. Инженерлік желілер әбден тозған, алдағы жылдары инфрақұрылымның тозу көрсеткішін 15% - ға төмендету үшін шұғыл шаралар қабылдау қажет. Бұл айтарлықтай қаржылық шығындар мен күш-жігерді қажет етеді. Бұл жерде халықтың, бизнестің және биліктің қолда бар коммуналдық желілеріне деген көзқарасы маңызды. Егер біз кәріз туралы айтатын болсақ, онда сіз осы желілерді пайдалану ережелерін қатаң сақтауыңыз керек және бізде бар дүниеге мұқият болуыңыз керек. Өйткені, канализация-өркениеттің белгісі!