Жаңалық - Қазақстан жаңалықтары

новость от 05.12.2019

Қазақстандағы ауыз су тапшылығы мәселелері
Дүниежүзілік ресурстар институтының сарапшылары «судың күйзелісі – адамзат тарихындағы ең үлкен дағдарыс» деп санайды. Ауыз су жетіспеушілігінің әлемдік проблемалары Қазақстанды да қозғайды, өйткені елдегі су ресурстарының жалпы ағынының 50%-дан астамы оның шекарасынан тыс жерлерде қалыптасады, соның ішінде ең үлкен өзендер: Ертіс, Іле, Сырдария. Республика аумағында қалыптасқан су ресурстары (негізінен көлдер мен мұздықтар) аз. Мемлекеттің климаттық ерекшеліктеріне байланысты дала өзендері ағымының жылдық көлемінің 90%-ы көктемге және тау өзендерінің ағымының 70%-ы жаз мезгіліне түседі.
Қазақстанның жер үсті су ресурстары жылына орта есеппен 100 км3 құрайды, оның тек 56,5 км3 республика аумағында қалыптасады. Қалған көлемі - 44 км3 - көршілес елдерден келеді: Қытай - 18,9 км3, Өзбекстан - 14,6 км3, Ресей - 7,5 км3, Қырғызстан - 3 км3.
Республикадағы су ресурстарының жетіспеушілігі олардың шектеулі сипатына, территория бойынша біркелкі бөлінбеуіне және уақыт өте келе айтарлықтай өзгергіштікке, ластанудың жоғары деңгейіне байланысты. Және оған қоса өзен ағысы көлемінің төмендеуі. Егер 1960-1970 жылдары ол орташа есеппен 121,1 км3 болса, қазір ол 100,5 км3 деп бағаланады.
Болжамдарға сәйкес, 2020 жылы елдің жер үсті сулары тұтастай алғанда 81,6 км3-ке, ал 2030 жылға қарай 72,4 км3-ге дейін төмендейді, немесе орташа жылдық азаю 5 км3 құрайды.